آسیت

آسیت چیست؟ کلمه آسیت ریشه یونانی داشته و به معنی ساک یا کیسه می باشد و از نظر علمی به تجمع غیر طبیعی مایع داخل شکم گفته می شود. به طور نرمال در مردان هیچگونه مایعی در فضای پریتوئن وجود ندارد ولی در خانم ها تا 20 سی سی مایع می تواند به طور نرمال وجود داشته باشد.

پاتوفیزیولوژی

پاتوفیزیولوژی اصلی‌آسیت افزایش میزان آب وسدیم بدن می باشد. اگر چه عوامل پاتولوژیک متعددی در ایجاد‌آسیت نقش دارد ولی در 75% موارد افزایش فشار پورت ثانویه به سیروز کبد علت بیماری می باشد. سه تئوری برای ایجاد آسیت مطرح می باشد که شامل آندرفیلینگ(under filling)، آورفلو(overflow) و اتساع عروق محیطی می باشد.

علل آسیت

علل‌آسیت متفاوت می باشد و بر اساس پاتوفیریولوژی اولیه می توان به علل زیر تقسیم کرد:

  1. افزایش فشار پورت (سیروز، هپاتیت الکلی، نارسایی حاد کبد، نارسایی قلبی، پریکاردیت و بودکیاری سندروم)
  2. هیپوآلبومینمی (سندروم نفروتیک، انتروپاتی از دست دهنده پروتئین و مال نوتریشن شدید)
  3. بیماری های صفاق (بدخیمی ها، عفونت ها مثل سل صفاقی، دیالیز صفاقی، کاستروانتریت ائوزینوفیلیک و…)
  4. علل دیگر (آسیت شیلوس، پانکراتیک آسیتیس، آسیت‌ادراری، هموپریتونئوم و میکس ادم)

علائم بالینی

علام مهم بالینی‌آسیت برآمدگی شکم می باشد که می تواند همراه با درد شکم، تنگی نفس، افزایش وزن و سیری زود رس باشد. نشانه های‌آسیت شامل پری پهلوها، ماتیته پهلوها، جابجایی ماتیته وعلامت حوضچه (puddle sign) ( کاهش لرزشهای پر فرکانس وس شکم با ضربه به پهلوی بیماردر حالی که بیمار روی دست ها و زانوهایش روی زمین قرار گرفته است). هم چنین بیمار ممکن است علائم بالینی مربوط به بیماری زمینه ایی که منجر به‌آسیت شده است را نیز داشته باشد.

تشخیص

تشخیص‌آسیت بر اساس شرح حال و معاینه فیزیکی و رادیولوژی بخصوص سونوگرافی و سی تی اسکن می باشد.نکته مهم اینست که تشخیص این بیماری کاری سخت است و می بایست توسط فردی که در زمینه گوارش کودکان تخصص دارد داده شود.

 

آسیت
تصویر سی تی اسکن نشان دهنده آسیت

سونوگرافی داپلر :

جهت بررسی پاتولوژی مثلا سنگ مجاری صفراوی استفاده می شود و در بیماران که بیماری پیشرفته دارند جهت بررسی عوارض پانکراتیت مثل سودو سیست و یا ترومبوز ورید پورت ویا ورید طحالی.

درمان

محدودیت سدیم (20 تا 30 میلی اکی والان در روز) و دیورتیک اساس درمان‌آسیت می باشد. محدودیت مایعات در مواردی که هیپوناترمی مداوم داریم توصیه می شود. در آسیت های مقاوم به درمان از درمان های دیگر مثل پمپ های اتوماتیک، کشیدن مایع آسیت به همراه دادن آلبومین، و داروهایی مثل آنتا گونیست گیرنده V2 وازوپرسین، و شانت پورتوسیستمیک می توان استفاده گرد.

اندوسکوپیک اولترا سونوگرافی:

اگر فردی تجربه کافی در انجام این کار در کودکان داشته باشد می تواند یک روش تشخیصی خوبی برای پانکراتیت مزمن باشد.

References:

 

  • Medscape ,Dec 29, 2017 ,Author: Rahil Shah, MD; Chief Editor: Praveen K Roy, MD, AGAF
  • UPTODATE Literature review current through: Mar 2019. | This topic last updated: Apr 09, 2019.
  • Nelson Textbook of Pediatrics: Expert Consult Premium Edition – Enhanced Online Features and Print 19th Edition by Robert M. Kliegman MD (Author), Bonita M.D. Stanton MD (Author), Joseph St. Geme MD (Author), Nina F Schor MD PhD (Author), Richard E. Behrman MD (Author)

 

No comment

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *