درمان بیماری سلیاک در کودکان چه مراحلی دارد؟ بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که در پاسخ به گلوتن، پروتئین موجود در گندم، جو، و جیره، ایجاد میشود. در کودکان، مدیریت این بیماری بسیار حیاتی است تا آنها بتوانند زندگی سالم و پویا داشته باشند. درمان بیماری سلیاک در کودکان اساساً به معنای تغییرات در رژیم غذایی و زندگی میباشد.
در این مقاله از سایت گوارش کودکان، به بررسی اصول و مراحل درمان بیماری سلیاک در کودکان، اهمیت رژیم غذایی بدون گلوتن، و نکات کلیدی برای مدیریت بهتر بحرانهای مرتبط با این بیماری میپردازیم. با رعایت دقیق توصیههای پزشک و تغذیهشناس، میتوان بهبودی را برای کودکان مبتلا به سلیاک فراهم کرد و زندگی سالم آنها را تضمین کرد.
علل و علائم بیماری سلیاک در کودکان
علل بیماری سلیاک در کودکان:
- حساسیت به گلوتن: بیماری سلیاک اغلب ناشی از حساسیت به گلوتن است، که پروتئینی است که در گندم، جو، و جیره وجود دارد.
- عوامل ژنتیک: وجود تاریخچه خانوادگی بیماری سلیاک میتواند احتمال ابتلا به آن را افزایش دهد. افرادی که خویشاوندان درجه اولی با سلیاک دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
- تغییرات در محیط: عوامل محیطی مانند عفونتها و تغییرات در محیط ممکن است نقشی در ظهور بیماری سلیاک ایفا کنند.
علائم بیماری سلیاک در کودکان:
- مشکلات گوارشی:
– درد یا ناراحتی شکم
– اسهال یا یبوست
– تجویز
– افزایش حجم شکم
– تغییرات در الگوی مدفوع
- علائم غیرگوارشی:
– کاهش وزن یا عدم افزایش وزن معمولی
– کمبود اشتها
– خستگی و کاهش انرژی
– آلرژی به گلوتن و واکنشهای پوستی
– مشکلات در رشد کودک
- علائم عصبی و عضلانی:
– سردرد
– درد عضلات
– لرزش و عصبانیت
- علائم اسکلتی:
– کمبود کلسیم باعث مشکلات در استخوانها مانند کمرفراری میشود.
تشخیص دقیق و درمان سلیاک نیاز به مشاوره پزشک و انجام آزمایشهای تخصصی دارد. اگر والدین به هر دلیلی نگرانی درباره علائم کودک خود دارند، بهتر است به پزشک متخصص گوارش یا پزشک کودکان مراجعه کنند.
نحوه درمان بیماری سلیاک در کودکان
- رژیم غذایی بدون گلوتن:
– تغییرات اصلی درمان بیماری سلیاک در کودکان مرتبط با استفاده از رژیم غذایی بدون گلوتن است. این شامل مصرف غلاتی مانند برنج، ذرت، سفیدهها و ماهیها، و همچنین خودداری از محصولات گلوتندار مانند نان، کیک، و کلوچه میشود.
- آموزش و مشاوره تغذیه:
– والدین و کودکان باید به توجه به نکات تغذیهای دقیق مثل انتخاب مواد غذایی بدون گلوتن و جلوگیری از ترکیب مواد غذایی ممنوعه باشند. مشاوره با تغذیهشناس نقش مهمی در اطمینان از تغذیه مناسب دارد.
- مراقبتهای پزشکی منظم:
– کودکان باید به صورت منظم تحت مراقبتهای پزشکی باشند. پزشک ممکن است آزمایشهای خون منظم را تجویز کند تا اطمینان حاصل شود که سلیاک تحت کنترل است و مشکلات جدیدی پیش نمیآید.
- پشتیبانی روانی:
– برخورد با یک بیماری مزاجی مانند سلیاک ممکن است بر کودکان تأثیر گذار باشد. پشتیبانی روانی و تربیت آگاهانه در خصوص بیماری و تغییرات در سبک زندگی آنها میتواند به کاهش استرس و بهبود روحیه کودکان کمک کند.
- مدیریت عوارض همراه:
– اگر عوارض همراهی مانند کمبود عناصر غذایی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است مکملهای ویتامینی یا معدنی تجویز کند.
- آموزش به محیط اطراف:
– افراد مربوط به محیط کودکان نیز باید در مورد بیماری سلیاک و نحوه حفظ رژیم غذایی بدون گلوتن آگاه شوند تا بهترین حمایت را ارائه دهند.
همیشه توصیه میشود که تمامی درمان و تغییرات رژیم غذایی توسط پزشک و تغذیهشناس کودکان نظارت شود. اطمینان از دنبال کردن توصیههای پزشکی و مشاوره تغذیه به عنوان بخش مهمی از مدیریت بیماری سلیاک ضروری است.
درمان بیماری سلیاک در کودکان با گیاهان دارویی
درمان گیاهی بیماری سلیاک در کودکان به تنهایی به عنوان درمان اصلی توصیه نمیشود. تنها راه معتبر و موثر برای مدیریت بیماری سلیاک در حال حاضر استفاده از رژیم غذایی بدون گلوتن و تحت نظر پزشک و تغذیهشناس مختصر است.
گیاهان مختلف ممکن است خصوصیاتی داشته باشند که به بهبود برخی از علائم مرتبط با بیماری سلیاک کمک کنند، اما تاکید بر این نکته ضروری است که هیچ گیاهی به تنهایی نمیتواند بیماری را درمان کند. به همین دلیل، قبل از هر نوع درمان بیماری سلیاک در کودکان با گیاهان یا مکمل غذایی، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید.
بعضی از گیاهان که ممکن است برخی از افراد با بیماری سلیاک از آنها بهرهمند شوند عبارتند از:
- آلوئهورا:
– ممکن است خصوصیات التیامبخش آلوئهورا به کاهش التهاب و حساسیتها کمک کند. با این حال، استفاده از آن باید با احتیاط و تحت نظر پزشک صورت گیرد.
- زنجبیل:
– زنجبیل ممکن است در بهبود مشکلات گوارشی مانند تهوع کمک کند. با این حال، نباید به عنوان درمان اصلی در نظر گرفته شود.
- پونه:
– خصوصیات ضدالتهابی پونه ممکن است برخی از علائم مرتبط با التهاب در بیماری سلیاک را کاهش دهد. اما مصرف آن نیز باید با توجه به شرایط و توصیههای پزشک صورت گیرد.
به هر حال، همواره مشورت با پزشک معالج اساسی است و هر گونه تغییر در رژیم درمانی باید با اطلاع و تصویب او صورت گیرد.
نحوه تشخیص بیماری سلیاک در کودکان
تشخیص سلیاک در کودکان معمولاً از طریق یک فرآیند تشخیصی گام به گام صورت میگیرد. این شامل مراحل زیر است:
- مشاوره پزشک:
– پزشک با گوش دادن به شرح حال کامل کودک و تاریخچه بیماری، سوالاتی درباره علائم گوارشی و غیرگوارشی، و اطلاعات خانوادگی، اطلاعات بیشتری درباره حالت سلیاک جمعآوری میکند.
- آزمایش خون:
– آزمایش خون انجام میشود تا سطوح مختلف آنتیبادیها، به ویژه آنتیتیسویگلوبولین A (IgA) و آنتیتیسو ترانسگلوتامینازه (tTG-IgA) بررسی شود. افزایش این آنتیبادیها معمولاً نشانه اختلال سلیاک است.
- آزمایش تاییدی:
– در صورتی که آزمایش خون نتایج مثبت داشت، آزمایش تاییدی مانند بیوپسی روده انجام میشود. در این آزمایش، نمونهای از بافت روده از طریق یک لوله انداخته میشود و ساختار بافت تحت میکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرد.
- آزمایش خون تحت دارو:
– در برخی موارد، اگر کودک برای آزمایش خون مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی یا ایمونوسوپرسیوگن برای سایر بیماریها، ممکن است نتایج آزمایش خون منعکس نکند.
تشخیص سلیاک نیازمند همکاری میان پزشکان مختلف و انجام آزمایشهای تخصصی است. اگر شما یا والدین نگرانی درباره سلیاک در کودک دارید، بهتر است به پزشک متخصص گوارش یا پزشک کودکان مراجعه کنید.
No comment